Παγκόσμια Παραγωγή- Κατανάλωση Πετρελαίου

Σήμερα ξεκινώ μια σειρά αναρτήσεων με χρήσιμα στατιστικά στοιχεία για την ενέργεια σε παγκόσμια κλίμακα. Τα στοιχεία αφορούν τις χρονιές 2005 και 2006. Ξεκίνημα με την παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου και τους κυριώτερες χωρες-παραγωγούς.

Οι 10 πιο Ενεργειακά Αυτόνομες Χώρες

Μπορεί η Ελλάδα να είναι κατά κοινή ομολογία πλούσια χώρα σε δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το δυναμικό αυτό ωστόσο παραμένει ανεκμετάλλευτο. Αυτό αποδεικνύει η λίστα της Διεθνούς Επιτροπής Ενέργειας (International Energy Agency), για τις πιο αυτόνομες ενεργειακά χώρες και στην οποία η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις. Η λίστα καταρτίστηκε μετά από εξέταση παραμέτρων, όπως το πόσο ανεξάρτητη είναι μια χώρα από τα ορυκτά καύσιμα, σε συνάρτηση με το ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ, αλλά και το βαθμό εκμετάλλευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, στην κορυφή της λίστας βρίσκονται χώρες με προηγμένη τεχνογνωσία στα ανανεώσιμα, όπως η Ιαπωνία και η Δανία, αλλά και χώρες-έκπληξη όπως οι παραγωγοί ορυκτών καυσίμων Βρετανία και Γερμανία. Ισραήλ, Αυστρία και Ελβετία, που επίσης βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα, μας υπενθυμίζουν ότι ανεξάρτητα από το μέγεθος, μια χώρα μπορεί να εκμεταλλευτεί τα πλεονεκτήματα που διαθέτει και να είναι ενεργειακά αυτόνομη.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την Επιτροπή, η Ιαπωνία βρίσκεται στην πρώτη θέση, κυρίως εξαιτίας του μεγάλου αριθμού υδροηλεκτρικών έργων, αλλά και των πυρηνικών μονάδων, που βοηθούν στις εξαιρετικές επιδόσεις της χώρας στη μείωση των εκπομπών CO2. Η Ιαπωνία εκμεταλλεύεται επίσης τα νησιά και τις βραχονησίδες της.

Δεν αποτελεί έκπληξη, η δεύτερη θέση της Δανίας, που θεωρείται από τις πλέον ανεπτυγμένες χώρες στον τομέα των ΑΠΕ. Τα ανανεώσιμα καταλαμβάνουν σημαντικό μερίδιο στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Μάλιστα ήδη από το 1973 η κυβέρνηση της Δανίας, επιβάλει δασμούς και φόρους στα ορυκτά καύσιμα, δίνοντας επιπλέον κίνητρα για τις "πράσινες" επενδύσεις.

Εκείνο που ίσως δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι η Ελβετία –που βρίσκεται στην τρίτη θέση– είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που σχεδίασε αυτόνομα ενεργειακά κτίρια. Το 2004 η ενεργειακή αυτονομία της χώρας αυξήθηκε κατά 24%, καθώς εξελίχθηκε περαιτέρω η τεχνολογία των βιοκλιματικών κτιρίων (θέρμανση με βιομάζα, ηλιακοί συλλέκτες κ.α.).

Το Χονγκ Κόνγκ που ακολουθεί στην τέταρτη θέση ξοδεύει για την κάλυψη των ενεργειακών του αναγκών (σε ποσοστό ΑΕΠ), επτά φορές λιγότερα χρήματα απ’ ό,τι η Κίνα. Παρουσιάζει καλές επιδόσεις στην ανάπτυξη αιολικών πάρκων, ενώ στη χώρα αποφεύγεται η κατασκευή μεγάλων ενεργοβόρων βιομηχανιών.

Η Ιρλανδία βρίσκεται στην πέμπτη θέση, καθώς με το νέο αναπτυξιακό πρότυπο που υιοθέτησε κατάφερε να προσελκύσει επιχειρήσεις της νέας οικονομίας, λιγότερο ενεργοβόρες. Πρόκειται για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς των ηλεκτρονικών και της φαρμακοβιομηχανίας, οι οποίες βοήθησαν στη σημαντική αύξηση του ΑΕΠ, χωρίς ανάλογη αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας της χώρας.

Η Μεγάλη Βρετανία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ παράλληλα κάνει εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για την κάλυψη των αναγκών της. Ωστόσο οι συστηματικές προσπάθειες για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, φέρνουν αποτέλεσμα και η χώρα κατατάσσεται στην έκτη θέση. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της βρετανικής κυβέρνησης το 2012, όταν και θα διοργανωθούν οι Ολυμπιακοί αγώνες του Λονδίνου, το 25% της κατανάλωσης ενέργειας θα καλύπτεται από ανανεώσιμα.

Ακολουθεί το Ισραήλ, το οποίο δε διαθέτει εγχώριους ενεργειακούς πόρους, και ίσως για αυτόν το λόγο έχει καταφέρει να επιτύχει αξιοσημείωτες επιδόσεις στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και της εκμετάλλευσης του ήλιου.

Οι επενδύσεις στις ΑΠΕ, που ξεκίνησαν στην Ιταλία τα προηγούμενα χρόνια, φέρνουν καρπούς και η γειτονική χώρα, που στο παρελθόν ήταν από τις πλέον ενεργοβόρες, βρίσκεται στην όγδοη θέση της λίστας. Εκτός από τις γνωστές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η Ιταλία πρωτοπορεί και στον τομέα της κυματικής ενέργειας με τα τέσσερα εργοστάσια που εκμεταλλεύονται τα κύματα της Αδριατικής.

Η Γερμανία μαζί με την Ελλάδα είναι οι μεγαλύτεροι λιγνιτοπαραγωγοί της Ε.Ε. Με τη διαφορά ότι οι Γερμανοί εκτός από άνθρακα έχουν αναπτύξει σε σημαντικό βαθμό τα αιολικά, αλλά και τα φωτοβολταϊκά, επενδύοντας σημαντικά κεφάλαια για την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Το γεγονός αναγνωρίζεται από την ΙΕΑ που κατατάσσει τη χώρα στην ένατη θέση της λίστας.

Τη δεκάδα των "πράσινων" πρωταθλητών της ενεργειακής αυτονομίας κλείνει η Αυστρία, που είναι πρωτοπόρος χώρα στην ανάπτυξη υδροηλεκτρικών μονάδων. Η χώρα έχει προχωρήσει στην εκμετάλλευση του συνόλου του υδροδυναμικού της, καλύπτοντας από τα νερά των ποταμών και των λιμνών το 50% των αναγκών της σε ενέργεια.
(Capital.gr / 27-8-2008)

Οι τελευταίες εξελίξεις στα φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα

Λόγω των πολλών εμποδίων που θέτει το ίδιο το κράτος, ελάχιστοι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την καθαρή ενέργεια των φωτοβολταϊκών. Μάλιστα, θα ήταν ακόμη λιγότεροι αν, πριν από μερικές μέρες, το υπουργείο Ανάπτυξης δεν αναγκαζόταν να ανασκευάσει τροπολογία. Βάσει του νόμου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), όποιος διαθέτει φωτοβολταϊκά μπορεί να πουλήσει στη ΔΕΗ το ηλιακό ρεύμα που παράγει έναντι μιας ορισμένης από το νόμο τιμής. Αυτό ακριβώς άλλαζε η τροπολογία, η οποία επέβαλε μείωση της τιμής της κιλοβατώρας κατά 57%, προκαλώντας πανικό στους επενδυτές. Ακολούθησαν έντονες αντιδράσεις από την Greenpeace και τον Σύνδεσμο Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ). Τελικά, το υπουργείο υποχώρησε και θα βγάλει νέο πίνακα τιμών με μείωση κατά 48%.

Η όλη ιστορία ξεκίνησε από τις αιτήσεις για αδειοδότηση φωτοβολταϊκών επενδύσεων – μια ιστορία που κράτησε 2 χρόνια περίπου. Η πληθώρα των αιτήσεων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών σε όλη τη χώρα, 7.947 συνολικής ισχύος 3.756,6 MW, που έχουν συσσωρευτεί στα συρτάρια της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) θορύβησαν το υπουργείο Ανάπτυξης. Η υλοποίηση όλων αυτών των αιτημάτων, θα σήμαινε μία τεράστια επιβάρυνση στο τέλος υπέρ Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που πληρώνουν σήμερα όλοι οι καταναλωτές, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, προκειμένου να συγκεντρώνεται κάθε χρόνο ποσόν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ για να πληρώνονται οι παραγωγοί ηλεκτρικού ρεύματος από τα φωτοβολταϊκά.

Αυτά τα λέει βέβαια η ΡΑΕ που φαίνεται να ακολουθεί μια πολιτική υπέρ των μεγάλων επενδύσεων και κυρίως υπέρ των μεγάλων αιολικών πάρκων. Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι τα μεγάλα αιολικά πάρκα μπορούν να τα κασκευάσουν πολυ λίγοι μεγάλοι παίκτες της ενεργειακής αγοράς. Έτσι η ΡΑΕ ευνοεί τα μεγάλα έργα ενώ το υπουργείο είχε να ικανοποιήσει τις χιλιάδες αιτήσεις «επενδυτών».

Σήμερα τα φωτοβολταϊκά κοστίζουν περίπου 5.500-6.000 ευρώ ανά KW. Καθώς, όμως, απαιτείται κατάθεση δηλώσεων και σχεδίων από μηχανικούς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας ανεβάζει το κόστος στα 12.000 ευρώ. Με τις συνθήκες αυτές, η επένδυση δεν συμφέρει παρά μόνο όσους διαθέτουν κεφάλαιο και θέλουν να επενδύσουν σε πολλά KW. Ετσι, προέκυψε ένα ιδιότυπο «εμπόριο αδειών» απ' όσους μικροεπενδυτές έχουν ήδη αδειοδοτηθεί για φωτοβολταϊκό πάρκο, αλλά επιθυμούν να μοσχοπουλήσουν τις άδειές τους σε ισχυρούς ομίλους. Από πλευράς ΥΠΕΧΩΔΕ εκκρεμούν πάνω από ένα χρόνο οι απαραίτητες χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις. Το ίδιο και οι απαραίτητες φοροτεχνικές ρυθμίσεις από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, ιδίως για τα μικρά κτιριακά συστήματα. Τον περασμένο Μάιο, απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ απέκλεισε τη χρήση τους σε ζώνες αμιγούς κατοικίας, ενώ πρόβλημα υπάρχει και με τους παραδοσιακούς οικισμούς, όπου η ίδια υπουργική απόφαση απαγορεύει την εγκατάστασή τους.

Σημείωση:

Σύμφωνα με σημοσιεύματα του ημερήσιου τύπου οι αλλαγές στην τροπολογία είναι:

• Οι όποιες μειώσεις στην τιμολόγηση της παραγόμενης κιλοβατώρας να ισχύσουν από το 2010 και όχι από το 2009, όπως προβλέπει το αρχικό σχέδιο.
• Η μείωση τιμών να είναι 1% μηνιαίως την περίοδο 2010-13 και 0,5% μηνιαίως το 2014 και όχι 1,5% μηνιαίως από το 1/1/09 όπως προβλεπόταν αρχικά.
• Ρητή αναφορά στην τροπολογία ότι η εξέταση των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ θα γίνει χωρίς επιμερισμό της αιτούμενης ισχύος.

Νανο-κεραίες συλλέγουν υπέρυθρη ακτινοβολία

Στην προηγούμενη δημοσίευση αναφέρθηκα στην έρευνα που γίνεται σχετικά με την εκμετάλευση του υπεριώδους τμήματος του ηλιακού φάσματος. Σήμερα θα σας μεταφέρω τα τελευταία νέα από το υπέρυθρο κομμάτι του φάσματος.

Ερευνητές από το Idaho National Laboratory του αμερικανικού υπουργείου ενέργειας πιστεύουν ότι εκατομμύρια μικρισκοπικές κεραίες (nanoantennas) μέσα σε πλαστικά φύλλα είναι δυνατόν να απορροφήσουν δεσμέυσουν ένα πολύ μεγάλο μέρος της θερμότητας που εκπέμπεται είτε από τον ήλιο είτε από άλλες πηγές. Υπό προυποθέσεις το ποσό της ενέργειας που δεσμέυεται φτάνει ώς και το 92 %. Το σημαντικό με την εφεύρεση αυτή έγκειται στο ότι το υλικό μπορεί να χρησιμοποείται την ημέρα για την ακτινοβολία του ήλιου και το βράδυ για την θερμότητα που επανεκπέμπεται από την γή.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πλέον οι ερευνητές αφορά στην μετατροπή της ενέργειας που απορροφήθηκε σε ηλεκτρική χωρίς σημαντικές απώλειες.

Ένα βήμα πιο κοντά στο βέλτιστο φωτοβολταϊκό υλικό

Τα υπάρχοντα φωτοβολταϊκά υλικά απορροφούν το ορατό τμήμα της ηλιακής ακτινοβολίας που περνά από την ατμόσφαιρα της Γής. Αυτό το γεγονός περιορίζει την απόδοσή τους στο 30 % καθώς ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας είναι στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος (50 %). Μια πρόσφατη ανακοίνωση από την Ισπανία (Institute for Solar Energy at the Polytechnic University and the Institute of Catalysis of the Spanish Higher Scientific Research Council- Madrid) μιλά για νέα υλικά που απορροφούν κατά πολύ στο υπέρυθρο. Έτσι η μέγιστη θεωρητική απόδοση έφτασε το 63 %.

Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1997 από το Berkeley των ΗΠΑ όταν δημιουργήθηκε υλικό (κράμμα zinc manganese tellurium -ZnMnTe) που απορροφούσε σχεδόν σε όλο το φάσμα. Οι ερευνητές παίζοντας με την αναλογία των ατόμων των στοιχείων μπορούν και μεταβάλλουν την ικανότητα απορρόφησης του υλικού.

Το νέο όμως υλικό που δημιούργησαν οι Ισπανοί ερευνητές (Perla Wahnón and José Conesa) βασίζεται στην παραπάνω ιδέα αλλά χρησιμοποιεί Τιτάνιο και Βανάδιο που εισάγονται σε συμβατικό ημιαγωγό.

Είναι φανερό ότι πολλοί ερευνητές (και σίγουρα και πολλές εταιρείες) δουλεύουν στην κατεύθυνση της πλήρους εκμετέλευσης ολόκληρου του ηλιακού φάσματος και βρισκόμαστε σε αναμονή σημαντικών εξελίξεων.

Παγκόσμια παραγωγή βιοκαυσίμων

Στο παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι 15 πρώτες χώρες σε παραγωγή βιοκαυσίμων καθώς και η συνολική Ευρωπαϊκή παραγωγή.

Οι ΗΠΑ και η Βραζιλία προηγούνται πολύ στην βιοαιθανόλη αλλά έχουν μείνει πίσω στο βιοντίζελ όπου η Ευρώπη έχει το προβάδισμα εξαιτίας της πολιτικής της Ε.Ε. και τα όρια-στόχοι που έχει θέσει. Η αλήθεια είναι πως τα πραγματικά νούμερα απέχουν από τους στόχους και πολλοί μιλάνε για χαλάρωση των στόχων για να μην υπάρξη αύξηση της τιμής των πρώτων υλών.

Τα Ευρωπαϊκά σχέδια για ένα "πράσινο" ενεργειακό μέλλον

Στα παρακάτω σχήματα φαίνονται μερικά από σχέδια της Ε.Ε. για την απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα. Ουσιαστικά από πολλούς προτείνεται η εκμετάλευση της ηλιακής δυναμικής της Σαχάρας και της Ν.Ευρώπης και της αιολικής ενέργειας της Β. Ευρώπης.