Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2008

Βιοαιθανόλη – Περιθώρια κέρδους

Στα παρακάτω διαγράμματα παρουσιάζω τις τιμές της αιθανόλης ($ ανά γαλλόνι) και του καλαμποκιού ($ ανά bushel) στην αμερική τους τελευταίους μήνες. (Σημείωση : 1 γαλλόνι = 3.78541178 λίτρα, 1 bushel καλαμπόκι = 25.40117272 kg).



Η τιμή της αιθανόλης παρακολουθεί την τιμή του καλαμποκιού και εξαρτάται από αυτή. Αυτό φαίνεται και από τα περιθώρια κέρδους που φαίνονται στο δεύτερο διάγραμμα που είναι περίπου σταθερά σε όλο αυτό το διάστημα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι πολλές εταιρείες που παράγουν βιοαιθανόλη πιέστηκαν το τελευταίο διάστημα καθώς είχαν κλείσει προμήθεια καλαμποκιού σε υψηλές τιμές το προηγούμενο διάστημα. Τώρα που έπεσαν οι τιμές, η αγορά ομαλοποιήθηκε.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν κατά τη γνώμη μου πως δεν είναι τα βιοκαύσιμα αυτά που ανεβάζουν τις τιμές (παρά τα αντίθετα δημοσιεύματα) των τροφίμων. Τα βιοκαύσιμα συνεχίζουν να παράγονται και τώρα και αυξάνονται μάλλιστα. Η κερδοσκοπία και οι αυξημένες τιμές του πετρελαίου είχαν οδηγήσει στις τεράστιες αυξήσεις στις τιμές τα 2 προηγούμενα χρόνια. Η βιομηχανία πετρελαίου όμως, συστηματικά δυσφήμησε τα βιοκαύσιμα για να καλύψει τις δικές της ευθύνες και για να μπερδέψει την κοινή γνώμη. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα, πολλά μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αναδημοσιεύουν τα “έγκυρα” reports που συστηματικά ανακοινώνονταν τους τελευταίους 12 μήνες. Το φαινόμενο είναι ακόμη πιο έντονο στην Ελλάδα όπου δεν υπάρχουν και οι ειδικοί του κλάδου να συμμαζέψουν τους δημοσιογράφους οι οποίοι (άσχετοι καθώς είναι ) δημοσιεύουν ότι τους δίνουν (ή ότι βρίσκουν).

Στην επόμενη ανάρτηση θα δούμε τις νεώτερες εξελίξεις για τη βιοαιθανόλη 2ης γενιάς - από κυτταρινούχα φυτά που δεν είναι τρόφιμα.

Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2008

Βιοαιθανόλη Τέλος – Αυτή είναι η Ελλάδα

Αντιγράφω από τον ημερήσιο τύπο (21/11):

"Στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης (ΕΒΖ), οι μέτοχοι, επισημοποιώντας το χρονικό ενός «προαναγγελθέντος θανάτου», ενέκριναν την πρόταση της διοίκησης για τερματισμό των διαπραγματεύσεων με τις Renew Energy & Cal West Ethanol και τη Motor Oil.

Επίσης ψήφισαν την τροποποίηση των δύο παραπάνω εργοστασίων σε μονάδες αξιοποίησης της γεωργικής παραγωγής, περιλαμβανομένης της βιοαιθανόλης, αλλά και την προσαρμογή της μελέτης για την τελευταία, στα νέα δεδομένα της Κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας.

Όπως είπαν στη συνέλευση, ο πρόεδρος κ. Λ. Τσολέκας και ο δ/νων σύμβουλος της εταιρείας κ. Δ. Δαρνάκας, θα εξετασθεί η μεταποίηση οποιουδήποτε γεωργικού προϊόντος. Έτσι, μία από τις πιθανότητες που θα εξετασθούν είναι η μετατροπή ενός εργοστασίου σε μονάδα παραγωγής ζωοτροφών από μελάσα και βυνάσσα. Άλλη είναι η παραγωγή οινοπνεύματος από τεύτλα, όπως και η παραγωγή ενέργειας από βιομάζα. "

Αυτά και άλλα πολλά γράφουν τα παπαγαλάκια του χρηματιστηρίου. Γράφουν ότι αυτά γίνονται για την κερδοφορία της εταιρείας. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι μια μονοπωλειακή εταιρεία οδηγείται και μετατρέπεται σε μεταπρατική. Κλείνουν μονάδες ενώ ακόμη και ο πρωθυπουργός διακήρυττε τη μετατροπή τους σε μονάδες βιοαιθανόλης. Το αποτέλεσμα βέβαια ήταν προδιαγεγραμένο. Οι αιτίες πολλές:

1) Βασικός μέτοχος είναι η ΑΤΕ. Δεν έχει διάθεση να επενδύσει και ιδίως σε παραγωγική μονάδα.

2) Η εταιρεία είναι στελεχωμένη από κομματικά διορισμένα άτομα. Από πολλές κυβερνήσεις χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη διορισμών. Δεν δόυλεψε ποτέ με την ιδιωτική νοοτροπία ενώ και τα στελέχη της δεν είχαν ποτέ τον έλεγχο και την ευθύνη της εταιρείας.

3) Η βιοαιθανόλη απαιτεί τη μετατροπή μια "κρατικής" εταιρείας σε παραγωγική ιδιωτική. Αυτό φοβίζει πολλούς. Πολιτικούς και μή.

Δεν είμαι κολλημένος με την αιθανόλη αλλά δεν πιστεύω πως μια ή δύο μονάδες βιοαιθανόλης χρειάζονται στην χώρα. Ας δούμε τι γίνεται διεθνώς και ας καταλάβουμε τι παίζεται. Η ανικανότητα της πολιτικής διοίκησης της χώρας οδηγεί σε αποβιομηχάνηση καθώς δεν υπάρχουν τα στελέχη με όραμα για το μέλλον. Αυτό ισχύει για όλα τα μεγάλα κόμματα της Βουλής καθώς αυτό που ενδιαφέρει τους πάντες είναι να εκλέγονται και όχι να προσφέρουν.

Εδώ νομίζω πρέπει να επωφεληθεί ο υγιής ιδιωτικός τομέας. Η επένδυση σε βιοαιθανόλη μπορεί να αποβεί κερδοφόρα και να δημιουργήσει μια υγιή εξαγωγική εταιρεία. Πρώτες ύλες υπάρχουν. Έτσι και αλλιώς τα ζαχαρότευτλα έχουν πια σταματήσει σχεδόν να καλλιεργούνται. Η ΕΒΖ θα μετατραπεί σε μια απλή εμπορική επιχείρηση με ότι συνεπάγεται αυτό. Το ελληνικό δημόσιο και οι αγκυλώσεις του δε θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση και των νέων εξαγγελιών.

Τέλος θα συνιστούσα στους δημοσιογράφους να μην δημοσιεύουν απλά τις ανακοινώσεις των εταιρειών αλλά να ασχολούνται και με τις λεπτομέρειες και τις συνέπειες των αποφάσεων των Γενικών Συνελεύσεων.

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2008

Η Έρευνα για τα Βιοκαύσιμα στις ΗΠΑ

Οι Αμερικάνοι εδώ και πολλές δεκαετίες κάνουν ένα απλό πράγμα. Φέρνουν τα καλύτερα μυαλά του κόσμου να σπουδάσουν στις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι η έρευνα στις ΗΠΑ να διατηρείται σε πολύ υψηλό επίπεδο και οι καλύτεροι σε κάθε επιστήμη να βρίσκονται και να δουλεύουν για τις αμερικανικες εταιρείες και πολυεθνικές. Έτσι καταφέρνουν να βρίσκονται στην πρωτοπορία των επιστημονικών ανακαλύψεων.

Το παραπάνω σχόλιο αν και γνωστό από χρόνια γίνεται εμφανές αν πάει κανείς σε ένα συνέδριο και παρατηρήσει τους κυρίως ασιάτες (Ινδούς, Κινέζους, Ινδονήσιους, κ.α.) φοιτητές που εκπονούν την διδακτορική τους διατριβή στα καλά αμερικανικά πανεπιστήμια.

Στο επετειακό (για τα 100 χρόνια) συνέδριο Χημικής Μηχανικής των ΗΠΑ η έρευνα για τα βιοκάυσιμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτέλεσε έναν από τα βασικά θέματα του τεράστιου αυτού συνεδρίου. Πάρα πολλές συνεδρίες και βασικές ομιλίες αφιερώθηκαν στην μετατροπή της βιομάζας σε βιοκαύσιμα.

Κυρίαρχο ρόλο φαίνεται να παίζει πλέον η καταλυτική πυρόλυση παρά τις υψηλές θερμοκρασίες κυρίως γιατί μπορεί να λάβει κανείς μεγάλη ποικιλία προϊόντων. Επίσης η προσπάθεια για βιοχημική μετατροπή συνεχίζεται. Χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη λιγνοκυτταρινική πρώτη ύλη από μη βρώσιμα φυτά και απόβλητα η έρευνα συνεχίζεται για την πιο αποδοτική παραγωγή βιοαιθανόλης.

Τα πετροχημικά φαίνεται ότι βρήκαν στα βιοκαύσιμα νέα πεδία έρευνας και παρά τη μείωση των τιμών του πετρελαίου -δεν φαίνεται να πιστεύει κανείς ότι αυτή θα είναι μόνιμη- η έρευνα θα εντατικοποιηθεί στο μέλλον. Το ολοκληρωμένο βιοδιυλιστήριο (integrated biorefinery) είναι πια γεγονός και σκοπός είναι η εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του σε οποιεσδήποτε οικονομικές συνθήκες.

Η παραγωγή υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πάντα επίκαιρη. Η προβληματική αποθήκευση του όμως οδηγεί σε νέες εφαρμογές (συνδυασμό παραγωγικών μεθόδων).

Τέλος παρά την παραπάνω θετική εικόνα για τα βιοκαύσιμα δε λείπουν οι σκεπτικιστές. Υποστηρίζουν ότι οι συνέπειες από τις βιοκαλλιέργειες μπορεί να μην τις έχουμε υπολογίσει ακόμα και ότι η μετατροπή της βιομάζας θα πρέπει να γίνεται μόνο αν έχουμε εκτιμήσει σωστά τις συνέπειες τόσο ως προς το CO2 που εκλύεται όσο και ως προς τις καλλιέργειες τροφίμων και τις συνέπειες αντικατάστασης παραδοσιακών καλλιεργειών.

Στα παραπάνω σεν αναφέρθηκα σε άλλους τομείς όπως νέα υλικά, νανοτεχνολογία κλπ. γιατί εκεί τα πράγματα στην αμερική έχουν προ πολλού ξεφύγει από το επίπεδό μας. Ακόμη και η Ε.Ε. με τις σπασμωδικές ερευνητικές πρωτοβουλίες δυσκολεύεται να ακολουθήσει τις εφαρμογές της νανοτεχνολογίας σε νέα πεδία. Χωρίς να λείπουν από την Ευρώπη κορυφαία ερευνητικά κέντρα (Max Planck, Fraunhofer κ.α) απουσιάζουν πιστεύω, οι συνεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο με αποτέλεσμα κάθε κράτος να χαράζει δικιά του πορεία. Έτσι Ιάπωνες και Αμερικανοί μάλλον κυριαρχούν.

Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008

Εντυπώσεις από την Αμερική

Το blog αυτό δεν έχει προσωπικό χαρακτήρα. Έτσι το θέλησα από την αρχή. Δεν μπόρεσα ποτέ βέβαια να κρατήσω για τον εαυτό μου κάποια σχόλια σχετικά με την ελληνική πραγματικότητα.
Σήμερα όμως επιστρέφω στις αναρτήσεις μετά από 1 εβδομάδα στην Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ όπου βρέθηκα για να συμμετέχω στο 100 ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Ινστιτούτού Χημικής Μηχανικής. Σε αυτη και την επόμενη ανάρτηση θα προσπαθήσω να μεταφέρω λίγο από το κλίμα στις ΗΠΑ.

Δεν είμαι θαυμαστής του αμερικανικού τρόπου ζωής αλλά είμαι θαυμαστής του πρακτικού τρόπου σκέψης τους. Οι άνθρωποι στην άλλη μεριά του Ατλαντικού δεν κάθονται μοιρολατρικά απέναντι στα προβλήματά τους. Σίγουρα η κρίση τους έχει επηρεάσει. Ίσως τους έχει κλονίσει την πίστη σε πρόσωπα όμως δεν άλλαξε την πίστη των ανθρώπων στην αξιοπιστία των θεσμών. Δεν κάθονται να ασχολούνται μήνες με το ποιος έκλεψε στο Βατοπέδι και για το αν θα πρέπει να φύγει ο Ρουσσόπουλος και ο κάθε Ρουσσόπουλος. Αυτά τελειώνουν σε μια μέρα. Μετά είναι θέμα της Δικαοσύνης και ΜΟΝΟ.

Αυτό που απασχολεί τους πάντες είναι το πως θα ξεφύγουν από την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. Δεν θέλουν να χαρίσουν λεφτά σε επιχειρήσεις αλλά ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ να τις βοηθήσουν (όσες πρέπει και είναι υγιείς) να ξεπεράσουν την κρίση. Η κυβέρνηση αυξάνει τα επιδόματα ανεργίας και το πόσο καιρό τα δικαιούται κανείς (μέση τιμή επιδόματος περίπου 300 δολλάρια την εβδομάδα) κυρίως στις Πολιτείες όπου υπάρχει πιο μεγάλη και μακρόχρονη ανεργία. Εδώ ασχολούμαστε με το ποιές τράπεζες θα πάρουν και ποιες όχι.

Στον Ομπάμα ελπίζουν αλλά ξέρουν ότι η έξοδος από την κρίση θα αργήσει. Τα μέτρα θα αποδόσυν σε 1-2 χρόνια και κανένας Ομπάμα δεν είναι πανάκεια. Ο Ομπάμα δεν θα εξαλείψει τη φτώχεια των μαύρων, τους αστέγους στους παγωμένους δρόμους και τα άλλα αρνητικά της σημερινής αμερικής.

Στην επόμενη ανάρτηση θα σας μεταφέρω τί γίνεται σήμερα στις ΗΠΑ από την επιστημονική κοινότητα στο χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.


Δεν είμαι καλός στο να γράφω ταξιδιωτικές εντυπώσεις και δε θα συνεχίσω. Αυτό που πρέπει όμως να κάνουμε ΕΜΕΙΣ σαν λαός είναι να καταφέρουμε επιτέλους να συννενοηθούμε για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μας. Για το ποιος φταίει υπάρχουν και οι εκλογές.

Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2008

Χρόνος Ανάμεσα στο Σχεδιασμό και στη Λειτουργία Ενεργειακών Μονάδων

Για όσους βιάζονται να υλοποιήσουν ενεργειακά έργα, δημοσιεύω σήμερα τον παρακάτω πίνακα που αναγράφεται ο χρόνος που απαιτείται για να υλοποιηθεί μια ενεργειακή επένδυση από τη στιγμή που θα σχεδιαστεί και θα προγραμματιστεί. Επίσης αναγράφεται και η διάρκεια ζωής κάθε μονάδας. Οι παράμετροι που καθορίζουν το χρονικό διάστημα είναι πολλοί (ύψος επένδυσης, τοποθεσία, τεχνολογία, κ.α.). Τα στοιχεία του πίνακα προέρχονται από μελέτη του καθηγητή του Στανφορντ, Mark Jacobsen.


Πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη μελέτη, τα παραπάνω στοιχεία ισχύουν για σοβαρές χώρες (Η.Π.Α., Γερμανία, Ιαπωνία). Στην Ελλάδα πρέπει να προσθέσει κανείς και επιπλέον χρόνια καθώς έχει να αντιμετωπίσει την ανικανότητα, την αδιαφορία και τη διαφθορά του ελληνικού δημοσίου.

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2008

Μερίδιο Αγοράς των Εταιρειών Φωτοβολταϊκών

Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνετια το μερίδιο αγοράς των κορυφαίων εταιρειών κατασκευής φωτοβολταϊκών κυψελών το 2007. Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς η αγορά δεν μονοπωλείται από κάποιον κατασκευαστή αλλά υπάρχουν πολλές μικρότερες εταιρείες που καταλαμβάνουν το 40 % της αγοράς.


Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2008

MycoDiesel - Βιοντίζελ που φυτρώνει στα δάση !

Ένας μύκητας που εντοπίστησε σε τοποθεσία των υγρών δασών της Παταγονίας (και που κρατείται μυστική) μπορεί να μετατρέπει την κυτταρίνη σε αέριους υδρογονάνθρακες για την παραγωγή βιοντίζελ.

Ο μύκητας Gliocladium roseum «είναι ο μόνος οργανισμός που έχει βρεθεί να παράγει έναν τόσο σημαντικό συνδυασμό συστατικών για καύσιμα» δήλωσε ο Gary Strobel καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Μοντάνα. Η ανακάλυψή του παρουσιάζεται στο επιστημονικό περιοδικό Microbiology (Νοέμβριος 2008).

Οι τελευταίες έρευνες κατηγορούν τα βιολογικά καύσιμα ότι ανεβάζουν τις τιμές των τροφίμων και κάνουν κατάχρηση φυσικών πόρων. Τα σημερινά βιοκαύσιμα έχουν σημαντικά μειονεκτήματα, καθώς παράγονται κυρίως από καλλιέργειες, όπως το καλαμπόκι και η σόγια, και απαιτούν μεγάλες εκτάσεις που κανονικά θα χρησιμοποιούνταν στη γεωργική παραγωγή. Ο νέος μύκητας θα μπορούσε ίσως να αλλάξει την κατάσταση, καθώς μετατρέπει σε αέριους υδρογονάνθρακες διάφορες μορφές κυτταρίνης (βασικό δομικό υλικό των φυτών) που μένουν σήμερα αναξιοποίητες, όπως το πριονίδι και άλλα παραπροϊόντα του ξύλου και της γεωργικής παραγωγής.


Ο κοκκινωπός Gliocladium roseum εντοπίστηκε, το 2002 από τον Strobel ,να αναπτύσσεται μέσα στον κορμό του απειλούμενου αρχέγονου δέντρου ούλμο (Eucryphia cordifolia) της Χιλής και της Παταγωνίας. Παράγει όχι μόνο πτητικούς υδρογονάνθρακες αλλά και αέρια αντιβιοτικά που σκοτώνουν άλλα είδη μυκήτων. Μερικοί από τους υδρογονάνθρακες που ανιχνεύτηκαν να παράγονται είναι: Μια σειρά από εστέρες του οξικού οξέως με γραμμικές αλκοόλες (pentyl, hexyl, heptyl, octyl, sec-octyl and decyl alcohols). Επίσης άλλοι υδρογονάνθακες που παράγονται είναι undecane, 2,6-dimethyl; decane, 3,3,5-trimethyl; cyclohexene, 4-methyl; decane, 3,3,6-trimethyl; and undecane, 4,4-dimethyl. Επίσης μετρήθηκαν και πτητικοί υδρογονάνθρακες όταν ο μύκητας αναπτύχθηκε σε διάλυμα κυτταρίνης (heptane, octane, benzene, και μερικοί διακλαδισμένοι υδρογονάνθρακες).

Το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Μοντάνα κατέθεσε αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για το «μυκοντίζελ» με την ελπίδα ότι ο μοναδικός μύκητας είναι δυνατό να καλλιεργηθεί σε βιομηχανικούς βιοαντιδραστήρες. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην δυνατότητα μεταβολής της σύστασης των υδρογονανθρακών όταν ο μύκητας βρίσκεται διάφορες συνθήκες (π.χ. απουσία οξυγόνου). Ο γιός του Strobel, επίσης καθηγητής, ασχολείται με την μελέτη του γονιδιώματος του μύκητα, κάτι που θα επιτρέψει τη βελτιστοποίηση της παραγωγής υδρογονανθράκων σε βιοαντιδραστήρες καθώς αυτή τη στιγμή οι παραγόμενες ποσότητες είναι μάλλον μικρές.

Ο G. Strobel έγινε διάσημος το 1993 όταν ανακάλυψε έναν μύκητα που παράγει την αντικαρκινική ουσία taxol. Ο ίδιος θεωρεί τη νέα του ανακάλυψη πιο σημαντική γιατί είναι η πρώτη φορά που ένας τέτοιος οργανισμός παράγει μεσαίου μεγέθους υδρογονάνθρακες όπως αυτοί του βιοντίζελ και επίσης αναπτύσεται στην κυτταρίνη. Συνήθως οι οργανισμοί παράγουν πολύ μικρότερα πτητικά μόρια.

Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008

Ευρωπαϊκές Τεχνολογίες Βιοντίζελ (Μέρος V): Desmet-Ballestra

Συνεχίζοντας σήμερα την παρουσίαση των τεχνολογιών για την παραγωγή βιοντίζελ, παρουσιάζω την εταιρεία Desmet Ballestra. Το όνομα της εταιρείας προέρχεται από τους δύο μηχανικούς που ανέπτυξαν ανεξάρτητα, ο ένας από τον άλλο, τμήματα της διεργασίας τα τελευταία 50 χρόνια. Το πρώτο εργοστάσιο κατασκευάστηκε το 1993 στα πλαίσια ενός ευρωπαϊκού προγράμματος (!!!) αλλά η εταιρεία πήρε τη σημερινή της μορφή το 2004. Το 2006 βρήκαν ισχυρούς χρηματοδότες και άρχισαν να αναπτύσονται πιο δυναμικά.

Η διεργασία στην πλήρως ανεπτυγμένη μορφή είναι τριών σταδίων και μπορεί να χρησιμοποιήσει και απλά έλαια και μίγμα παρθένων / χρησιμοποιημένων ελαίων. Βέβαια μπορεί να είναι απαραίτητο ένα στάδιο επεξεργασίας ώστε η πρώτη ύλη να πληροί τις προϋποθέσεις. Η συνεχής διεργασία λειτουργεί σε ήπιες σχετικά συνθήκες (60 C και 1.5 bar). Ο χρόνος παραμονής του αντιδραστήρα είναι 2 ώρες και ο βαθμός μετατροπής φτάνει το 99.8 %. Η γλυκερίνη που παράγεται έχει καθαρότητα 88-90 %.


Η Desmet Ballestra έχει κατασκευάσει πάνω από 15 εργοστάσια σε όλο τον κόσμο και τουλάχιστον 2 στην Ελλάδα. Το ένα είναι αυτό της ΕΛ.ΒΙ. στο Σταυροχώρι Κιλκίς. Το άλλο αφορά την θυγατρική της εταιρείας Μύλοι Σόγιας Α.Ε. την GF Energy θα άρχιζε τη λειτουργία της το φθινόπωρο του 2008.


Εργοστάσιο στη Βραζιλία